Beleidsplan Klimaatwake

versie 29/6/22

Identiteit

Als Klimaatwake zijn we sinds april 2021 een gezicht van de klimaatbeweging in het hart van politiek Den Haag. Sinds 13 januari 2022 doen we dat door wekelijks op een ingetogen manier 7 rondes te lopen rond het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, met de Tweede Kamer als start- en eindpunt. Goed zichtbaar voor degenen die werken in de Tweede Kamer en in het Ministerie.

Behalve met die wekelijkse rondgang rond het Ministerie willen we de klimaatbeweging ook op andere manieren zichtbaarder maken in Den Haag. Onder andere met een monument voor klimaatrechtvaardigheid tussen Tweede Kamer en Ministerie van EZK (bijvoorbeeld in de vorm van een grote elektrische fakkel) en een informatie- en inspiratiecentrum voor klimaatrechtvaardigheid in het centrum van Den Haag waar klimaatorganisaties zich presenteren. We werken daaraan via de plaatselijke politiek, de Haagse Gemeenschap van Kerken en andere wegen die ons netwerk biedt.

De ±800 Klimaatwakers die tijdens de kabinetsformatie 24/7 waakten en de vlaggetjes met hartenkreten die ze maakten drukten het gevoel van urgentie uit van steviger klimaatbeleid dat leeft bij de meerderheid van de bevolking. De ruim 60 organisaties die ons ondersteunen maken onze representativiteit zichtbaar voor een substantieel deel van de klimaatbeweging. Door die steun te mobiliseren maken we de breedte van de klimaatbeweging zichtbaar: gevestigde en ‘grassroots’ activisten, religieus geïnspireerden, duurzame boeren, ontwikkelingshulpprofessionals, politiek actieve jongeren en burgerinitiatieven van allerlei snit.

Visie

‘We gaan door totdat de overheidssteun voor de fossiele economie afbrokkelt’, is onze boodschap. We weten waar we het over hebben als we aangesproken worden, dankzij de stellingnames van de organisaties die ons ondersteunen. Onze actievorm maakt hun opstelling zichtbaarder; we ontwikkelen die niet echt zelf verder. De elementen die we benadrukken zijn de noodzaak van coherentie van overheidshandelen (niet faciliteren van fossiele economie met de ene hand en propageren van alternatieven met de andere), naast investeren in energietransitie ook stimuleren van grootschalige gedragsverandering en de noodzaak om als overheid te communiceren dat het om een crisis gaat met bijpassende maatregelen.

We staan voor klimaatrechtvaardigheid, voor het besef dat Nederland moreel verplicht is om aanzienlijk eerder dan in 2050 klimaatneutraal te worden, gezien de mate waarin we geprofiteerd hebben van de overmatige uitstoot van broeikasgassen sinds de Industriële Revolutie. Eigenlijk al in 2025, het eind van de huidige regeerperiode, al is dat politiek gezien nauwelijks meer mogelijk.

We zien de samenhang van de klimaatcrisis met de biodiversiteitscrisis, met onze kwetsbaarheid voor pandemieën, met oorlog die gevoed wordt door onze afhankelijkheid van grondstoffen en van autocratische regimes die de toegang daartoe beheersen en met de onrechtvaardige verdeling van macht, welvaart, toegang tot natuurlijke hulpbronnen en beslag op milieugebruiksruimte op nationale en internationale schaal. Oplossing van die problemen vereist én verandering van onze levensstijl én verandering van de instituties en collectieve gewoontes die die levensstijl stimuleren en in stand houden én ander handelen van de overheid om dat te inspireren, normeren, begrenzen en macht en middelen her te verdelen om dat mogelijk te maken. Als Klimaatwake richten we ons primair op de overheid, zonder de rest uit het oog te verliezen.

Missie

Onze missie valt samen met die van de klimaat- en duurzaamheidsbeweging als geheel: een menselijke samenleving die harmonisch onderdeel uitmaakt van de ecosystemen die onze aarde rijk is en die bijdraagt aan de regeneratie daarvan. Harmonie met en regeneratie van de natuur vereist een rechtvaardige en vreedzame samenleving, omdat zowel rijken, als armen, als agressors, als slachtoffers hun aandacht elders hebben. Een samenleving met een economie (een manier waarop we organiseren dat mensen krijgen wat ze nodig hebben) die inherent regeneratief en distributief is: een ‘donuteconomie’ die ecologische en sociale grenzen respecteert.

Aan de gezamenlijke missie van die klimaat- en duurzaamheidsbeweging dragen wij ons steentje bij én van die missie en beweging maken we de samenhang zichtbaar.

Mogelijkheden en beperkingen

We zijn een groep van ruim 50 mensen die elkaars contactgegevens heeft en vooral contact onderhoudt via een WhatsApp-groep. Op onze sociale media hebben we ruim 2000 volgers.

In onze kerngroep van 4 mensen zijn belegd: de organisatie van de wekelijkse rondgang, het streven naar meer zichtbaarheid van de klimaatbeweging in Den Haag, het beheer van ons e-mail account deklimaatwakers@gmail.com, het beheer van ons YouTube-kanaal en de coördinatie van 4 vrijwilligers buiten de kerngroep die onze website en onze Facebook, Instagram en Twitter accounts beheren. Aan onze wekelijkse rondgang nemen tot nu toe tussen de 4 en 13 mensen deel.

We hebben sinds 13 januari laten zien dat we die wekelijkse rondgang vol kunnen houden. Veel meer dan dat kunnen we niet doen met deze menskracht. In de zomervakantieperiode kan het aantal deelnemers tijdelijk minder zijn.

Ons lidmaatschap van het Platform Klimaatrechtvaardigheid Nederland (ook wel: het ‘bewegingsoverleg’), dat nu 35 lidorganisaties telt, waarvan 15 die ook tot onze ondersteunende organisaties behoren, biedt extra mogelijkheden om ondersteuning te krijgen en om onze plannen af te stemmen op die van de rest van de beweging.

Locatie en tijdstip van onze wekelijkse rondgang bieden de mogelijkheid om met name samen te werken met en activiteiten af te stemmen met de Grootouders voor het Klimaat, die tweewekelijks na onze rondgang demonstreren bij de publieksingang van de Tweede Kamer en daardoor een vergelijkbare functie vervullen als ‘gezicht van de Klimaatbeweging’. Het brengt ons ook in gesprek met de politici die te gast zijn bij hun demonstraties.

Plannen

• Het belangrijkste is continuïteit van onze wekelijkse actie, zonder onderbrekingen (want de overheid is ook altijd aan het werk), die we zichtbaar maken via onze sociale media accounts. Van onze ondersteunende organisaties en door zelf de media te volgen hopen we signalen te krijgen dat de regering belangrijke stappen zet om de ondersteuning van de fossiele economie af te bouwen. Alleen subsidiëren, verplichten en anderszins stimuleren en faciliteren van duurzame energie is niet voldoende; de bevoordeling van fossiele energie moet afgebouwd worden.
• Als tweede vragen we in gesprekken met het publiek van onze actie en met politici (waarmee we ook zelf contact zoeken) en in publieksconsultaties van de overheid (zoals die over het Ontwerp Beleidsprogramma Klimaat) aandacht voor 3 punten:

1. het belang van consistentie van overheidshandelen (niet alleen maar mooie woorden in beleidsstukken; niet enerzijds duurzame energie bevorderen en anderzijds fossiele energie blijven faciliteren of zelfs bevoordelen)
2. het belang van maatregelen die een sneeuwbaleffect hebben op het gedrag van burgers, bedrijven en (lagere) overheden (naast investeren in, subsidiëren van en verplichten tot gebruik van duurzame energie), zoals bepleit door de Social Tipping Point Coalitie
3. het belang van crisiscommunicatie (naast ‘beleidsprogrammering’ die ten onrechte de suggestie kan wekken dat burgers en bedrijven de aanpak van de klimaatcrisis aan de beleidsmachinerie van de overheid kunnen overlaten en alles kunnen blijven doen wat niet verboden is)

• Op gezette tijden zoeken we extra publicitaire aandacht via sociale en reguliere media. Deels door mijlpalen onder de aandacht van de media te brengen. Deels door aan te sluiten bij de actualiteit en bij acties van ondersteunende organisaties. Deels door te variëren op ons actieformat. Voorbeelden waren de elektrische fakkels die we tijdens een extra klimaatwake op zaterdagavond 22/1/22 meedroegen om onze solidariteit met de Groningers te tonen die lijden onder onze aardgasafhankelijkheid en de Oekraïense vlag die we bij een aantal reguliere klimaatwakes meedroegen.
• We willen ons blijven opstellen als ‘gezicht van’ eerder dan als zelfstandige organisatie met eigen rechtspersoonlijkheid en eigen inkomsten. Daarvan zijn er al genoeg. Daar hoort bij dat we ons zullen inzetten voor meer afstemming en samenwerking binnen de klimaatbeweging, om te beginnen in het genoemde ‘bewegingsoverleg’. Daarnaast door meer ondersteunende organisaties te werven, met name buiten de groep die al in het ‘bewegingsoverleg’ is vertegenwoordigd en ook hen -als ze willen- voor te dragen voor deelname daarin.
• Via de gemeentepolitiek en lobby via Haagse ondersteunende organisatie blijven we streven naar meer zichtbaarheid van de klimaatbeweging in Den Haag. Onder andere middels een monument en een informatie- en inspiratiecentrum voor klimaatrechtvaardigheid.

Benodigdheden en wensen

Wat we vooral nodig hebben om bovenstaande plannen te realiseren is erkenning door ondersteunende organisaties dat we daarmee een zinvolle bijdrage leveren. Die erkenning kan vele vormen aannemen, waaronder:

• ideeën aandragen om over te brengen aan de regering die het klimaatbeleid meer kracht geven en om dat te symboliseren in variaties en aanvullingen op ons actieformat
• adopteren van een wekelijkse rondgang om die publicitair te koppelen aan eigen acties
• versturen van persberichten voor ons naar reguliere media (liefst via het ANP)
• vertegenwoordigers van ondersteunende organisaties die zich inschrijven om mee te lopen
• publiciteit via website en andere kanalen voor die mogelijkheid om mee te lopen en voor mijlpalen, aanvullingen en variaties op onze acties
• vermelding op onze website bij de ondersteunende organisaties
• een contactpersoon die actief meedenkt en eigen netwerk beschikbaar stelt
• vertegenwoordiging in onze kerngroep

Ook financiële ondersteuning is vorm die die erkenning kan krijgen. Tot nu toe maakten we slechts €232 aan kosten, dus het is lastig, maar niet onoverkomelijk, dat we daarvan €207 uit eigen zak moesten voorschieten als kerngroep, zodat we op dit moment op de rem staan bij het maken van extra kosten. Een financiële verplichting waar we nog geen dekking voor hebben zijn de kosten voor hosting van de website (±€100/jaar).

Wat mogelijk zou worden met financiële ondersteuning is bijvoorbeeld:

• betere sjerpen, €300 à €400 (de huidige zijn overhaast gemaakt)
• overige materiaalkosten: vervanging bij slijtage van overige materialen, extra materiaal voor deelname aan acties van anderen, materialen voor variatie en aanvulling op het actieformat, ±€500/jaar
• reiskostenvergoeding voor deelnemers van buiten regio Den Haag die dat nodig hebben, ±€1000 voor ±20 plekken per jaar